سوال کوهنوردان: آیا استفاده از آسپیرین در ارتفاع بالا به منظور رقیق کردن خون و عملکرد بهتر قلب مجاز است؟

تدوین: دکتر حمید مساعدیان

عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوهنوردی

انجمن پزشکی کوهستان ایران: این سوال بسیاری از کوهنوردان است:

آیا استفاده از آسپیرین در ارتفاع بالا به منظور رقیق کردن خون و عملکرد بهتر قلب مجاز است؟

بر اساس تحقیقات بعمل آمده آسپیرین اثرات بسیار مفیدی بر بدن انسان دارد و امروزه بعد از 100 سال از کشف آن هنوز به اثرات مفیدتر و فواید آن بیشتر پی می برند. ولی آیا آسپیرین در ورزش کوهنوردی در ارتفاعات بالا برای بهبود عملکرد قلب و عروق چنین تاثیرات مثبتی نیز دارد؟

آسپیرین به اصطلاح رقیق کننده خون است، البته اصطلاح صحیح آن به تاخیر اندازنده لخته شدن خون است ولی بین عوام مردم اینگونه معرفی شده که رقیق کننده خون است و برای رقیق کردن خون هیچ چیز جای مایعات چه بصورت تزریقی و چه آشامیدنی را نمی گیرد و این باور باید در بین کوهنوردان بوجود آید که تنها رقیق کننده خون که می تواند پبشگیری کننده از یخ زدگی اندامها و گرمازدگی و تشدید ارتفاع گرفتگی باشد همانا مصرف کافی مایعات است( بهر نوع ممکن که می توان مصرف کرد چه آشامیدنی و چه تزریقی).

در علم پزشکی با توجه به فواید بسیار قرص آسپیرین ثابت گردیده که این قرص برای افرادی که مشکلات قلبی عروقی دارند بسیار مفید است و برای افرادی که در زمینه بیماریهای قلبی عروقی مشکلی ندارند تاثیری ندارد.

ضمنا مصرف آسپیرین عوارضی هم دارد و آن تاثیر روی معده و ایجاد زخم معده است که بسیاری از افراد از این عارضه قرص آسپیرین بی اطلاع ند و بصورت خودسر از این قرص استفاده می کنند و از عوارض آن غافل اند.

پژوهشگران می گویند کسانی که بیماری های جدی قلبی و عروقی ندارند، نباید برای جلوگیری از حمله قلبی و سکته مغزی آسپرین مصرف کنند. مصرف آسپرین می تواند موجب خونریزی جدی داخلی شود و همچنین مانع مرگ های ناشی از بیماری های قلبی و عروقی نیز نمی شود.

استفاده از آسپرین با دوز پایین در کسانی که دارای بیماری های قلبی و عروقی هستند و دچار سکته قلبی یا مغزی شده اند برای جلوگیری از تشدید این بیماری ها توصیه می شود.

نتیجه مطالعاتی که بر روی 95 هزار بیمار در انگلستان در سالهای 2005 تا 2010 صورت گرفته از این توصیه به دلیل عارضه جدی خونریزی معده حمایت نمی کند.

به خصوص که تاثیر مصرف آسپیرین حتی برای آنان که تجویز می شود در جلوگیری از مرگ بیماران چندان قابل توجه نیست.

انجمن پزشکی کوهستان ایران به کوهنوردان توصیه می کند که قبل از مشورت با پزشک خود، آسپرین را به طور روزانه و خودسر مصرف نکنند. (بهترین راه برای کاهش خطر بیماری قلبی همانا ورزش کردن بخصوص ورزش کوهنوردی، سیگار نکشیدن، مصرف غذاهایی که چربی اشباع شده اش کم است، خوردن میوه و سبزیجات است.

بنابر این مصرف بی رویه قرص آسپیرین چه برای کوهنوردان و چه افراد عادی بهیچوجه سفارش نشده و حداقل اینکه اگر عوارضی نداشته باشد فوایدی نیز ندارد و فقط برای افرادی که بیماریهای قلبی عروقی دارند سفارش گردیده است.

پایان

برچسب‌ها: آسپیرین, پزشکی کوهستان

مشکل کوهنوردان در هوای گرم: گرفتگي عضله گردآوری: دکتر حمید مساعدیان انجمن پزشکی کوهستان ایران: صبح که از خواب بیدار می شویداگر به علت درد و گرفتگی عضلات گردن نتوانید سرتان را بچرخانید چه می کنید؟ تا به حال برایتان پیش آمده که حین انجام کارهای عادی روزانه، به طور ناگهانی دچار درد شدیدی در قسمتی از بدنتان شوید؛ مثلا وقتی خم شده اید تا شیئی را از روی زمین بردارید یا هنگامی که سرتان را موقع خروج از پارکینگ برای احتیاط و نگاه کردن به عقب بر گردانده اید؟ حتی ممکن است تنها بعد از کش دادن بدنتان پس از یک سفر هوایی طولانی، دچار این نوع دردهای ناگهانی شدید شوید. این دردها معمولا آن قدر شدید هستند که شاید حتی به سختی بتوانید از جایتان تکان بخورید زیرا ماهیچه های اطراف ستون فقرات، از قوی ترین و در عین حال کاربردی ترین نقاط بدن هستند و گرفتگی آنها می تواند منجر به بروز دردهای ناراحت کننده در ناحیه پشت و گردن شود. گرفتگی عضلات یکی از شایع ترین عوامل ایجاد درد شدید در پشت و گردن افراد است. این درد اگرچه گاهی با بعضی روش های سنتی معمول هم قابل کنترل است و نیازی به درمان از طریق روش های جراحی ندارد اما در صورت مشاهده بعضی علائم باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. س العمل های حفاظتی و طبیعی بدن نسبت به مشکلاتی است که در ماهیچه یا رشته های عصبی اطراف آن پیش آمده است. گرفتگی پشت ممکن است به دلایل مختلفی بروز کند. معمولا حرکات ناگهانی نامناسب ممکن است باعث کشش های شدید در بافت ماهیچه ای و عصبی این قسمت شده و درد و ناراحتی ای برای ما ایجاد کند. این گرفتگی عضلات پشت گاهی هم می تواند نشانه ای از وجود صدمات و مشکلات در قسمت های درونی خود ستون فقرات مثل مهره ها یا دیسک ها و زردپی ها (رشته های پیوندی که مهره ها را به هم اتصال می دهند) باشد.     ● این درد معنی دار از اولین نشانه های گرفتگی عضلات، درد شدیدی است که بسته به موقعیت ناحیه صدمه دیده، در پشت یا گردن ظاهر می شود. این درد که با انقباض دردناک ماهیچه همراه است، ممکن است بین چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. این درد و انقباض معمولا ۲هدف را دنبال می کند؛ یکی اینکه شما را متوجه وجود مشکل در بدنتان کند و دیگر اینکه حرکات شما را محدود سازد تا مانع صدمات بیشتر در آن ناحیه از بدنتان بشود. این علائم معمولا بر اثر فعالیت فیزیکی زیاد تشدید می شوند و عموما پس از یک دوره استراحت، کمتر شده یا از بین می روند.     ● چه باید کرد؟ در بیشتر اوقات اگر گرفتگی عضله در افراد علت پزشکی جدی نداشته باشد، با یک دوره درمانی ساده در چند روز یا چند هفته بهبود پیدا می کند. اما اگر هر یک از علائم زیر را در خود مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: ▪ تغییر در نحوه عملکرد روده ها و مثانه؛ به طوری که در کنترل آنها دچار مشکل بشوید. ▪ ضعف ماهیچه ها در ناحیه بازوها و ساق پاها و عدم تعادل هنگام راه رفتن و احساس کاهش تــدریجــی توانایی در طی مسیری که معمولا به راحتی پیاده روی می کرده اید. ▪ احساس گسترش درد و بی حسی در دست و پا به ویژه هنگام عطسه، سرفه یا موقع نشستن. ▪ بدتر شدن درد در حالت دراز کشیدن و بی خوابی در طول شب از شدت درد. ▪ درد همراه با تب، کاهش وزن و دیگر نشانه های بیماری. اگر هیچ یک از علائم ذکر شده را ندارید، شاید با انجام کارهایی بتوانید خودتان درد و گرفتگی ماهیچه هایتان را کاهش دهید یا بعضی از علائم آزاردهنده و مشکل ساز آن را از بین ببرید.     ● از تو حرکت انجام فعالیت های روزانه و معمول (البته شاید با سرعت کمتر و مطمئنا با خودداری از انجام کارها و حرکاتی که ممکن است دوباره مشکلاتی در شما ایجاد کند) بهترین و مناسب ترین قدم برای شروع یک دوره درمانی است. استراحت کوتاه مدت مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما خوب است بدانید که فعالیت های سبک، به بهبود وضعیت شما سرعت می دهد بنابراین از دراز کشیدن و استراحت های طولانی مدت خودداری کنید.     ● کمپرس سرد در ۷۲ساعت اولیه شروع گرفتگی عضلات فورا تعدادی قطعه یخ یا سبزیجات یخ زده را در کیسه و سپس پارچه ای پیچیده و حداکثر ۲۰دقیقه روی موضع دردناک قرار دهید. این کار را چندین بار در طول روز تکرار کنید. کمپرس سرد، درد و ورم ناحیه درد را کاهش می دهد و با بی حس کردن بافت عضلانی آن منطقه، تحریکات عصبی محل صدمه دیده را کم می کند. البته مراقب باشید زیرا کمپرس سرد طولانی و بیش از ۲۰دقیقه در ناحیه مورد نظر می تواند باعث انقباض بیشتر عضلات و افزایش درد در آن شود.     ● کمپرس گرم پس از گذشت ۳روز از آغاز درد گرفتگی عضلات، می توانید روش کمپرس گرم را شروع کنید. کمپرس گرم باعث شل شدن ماهیچه های منقبض شده و افزایش جریان خون در آنها می شود. این کار حتما باید پس از ۷۲ساعت اولیه گرفتگی عضلات آغاز شود تا التهاب فروکش کند. استفاده از گرمای مرطوب بهتر از گرمای خشک است، زیرا میزان از دست دهی آب بدن را کاهش می دهد. برای این کار می توانید از انواع کمپرس های مرطوب مانند کیسه های آب گرم مخصوص کمپرس، حمام آب گرم یا جکوزی استفاده کنید.     ● داروهای ضد درد و آرام بخش انواع داروهای ضد درد مانند آسپرین، ایپوبروفن، استامینوفن یا ناپروکسن نیز می توانند درد را کاهش داده و ورم و گرفتگی عضلات را کم کنند. داروهای متنوعی وجود دارند که بدون نیاز به نسخه پزشک قابل خریداری هستند اما حتما در مورد استفاده از آنها با پزشک خود مشورت کنید. آنها به شما کمک خواهند کرد مناسب ترین دارو را تهیه کنید.     ● موضع بند های طبی استفاده کوتاه مدت از سینه بند های طبی نیز می تواند برای کاهش دردهای گرفتگی عضلات مفید باشد. این گونه تجهیزات طبی (سینه بند یا گردن بند طبی) با ثابت نگه داشتن و گرم کردن ماهیچه های محل مورد نظر، درد را کاهش خواهند داد. فراموش نکنید که در مورد استفاده از انواع کمربند، گردن بند و سینه بندهای طبی و سایز و نوع مناسب آن حتما با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی های لازم را به شما بدهد. البته هرگز روی این نگهدارنده های خارجی برای درازمدت حساب نکنید زیرا رها گذاشتن عضله ها و اجازه حرکت و فعالیت دادن به آنها می تواند برای بهبود مشکلات و صدمات شما مفید باشد. اگر هیچ یک از روش های پیشنهادی بالا کارساز نبود و با هیچ کدام از مراقبت های خانگی نتوانستید درد، التهاب و گرفتگی عضلات خود را کم کنید، حتما به مراکز درمانی مراجعه کنید؛ شاید آنها روش های مراقبتی و درمانی دیگری را به شما ارائه بدهند.     ● عضله هم بگیر نگیر داره برای جلوگیری از ایجاد دوباره صدمات در پشت و گردن و پیشگیری از گرفتگی دردناک عضلات باید قدرت و توانایی عضلات خود را زیاد کنید و برای انعطاف پذیری ماهیچه ها، تاندون ها و زرد پی هایی که ستون فقرات پشت تان را نگهداری می کنند، برنامه ریزی و تلاش کنید. روش های زیر به این منظور پیشنهاد می شود: ▪ برای انجام ورزش های هوازی سبک - که به پشت و ستون فقرات و مفاصل فشار وارد نمی کنند - مثل دوچرخه سواری، پیاده روی یا شنا برنامه ریزی کنید. اگر ورزش در فضای باز برایتان ممکن نیست، از دستگاه ها و وسایل ورزشی موجود در بازار مانند دوچرخه های ثابت و غیره - که در سالن های ورزشی موجود هستند - استفاده کنید؛ حتی می توانید یکی از آنها را خریداری کرده و در خانه داشته باشید و مرتبا از آن استفاده کنید. ▪ با تقویت عضلات شکم و پشت خود (بدن سازی) یک سینه بند طبی طبیعی برای نگهداری ستون فقرات خود خواهید داشت. ▪ کشش های آرام در عضلات، انعطاف پذیری آنها را زیادتر می کند. کشش دادن همچنین باعث می شود خون بیشتری به سمت عضلات تان جریان پیدا کند.     ● هشدار، هشدار! اگر به طور مرتب به گرفتگی عضلات دچار می شوید، پیش از برنامه ریزی برای انجام هرگونه فعالیت های کششی و ورزشی، حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید (حتی اگر به انجام فعالیت های ورزشی عادت دارید!). زمانی که ماهیچه ها، اعصاب و دیگر بافت های بدن تحت تاثیر گرفتگی، التهاب دارند یا در مراحل اولیه بهبود به سر می برند باید از وارد کردن هرگونه فشار و تحرک زیاد بر آنها خودداری کرد زیرا ممکن است صدمات بیشتری به آنها وارد شود یا روند درمان کند شود. گرفتگی عضلات یکی از شایع ترین عوامل ایجاد درد شدید در پشت و گردن افراد است. این درد اگرچه گاهی با بعضی روش های سنتی معمول هم قابل کنترل است و نیازی به درمان از طریق روش های جراحی ندارد اما در صورت مشاهده بعضی علائم باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.

دکتر ابراهیم رزم پا  -  پورتال پزشکی ورزشی ایران

برچسب‌ها: گرمازدگی, کم آبی و بی آبی

روش های کمک به فردی که توسط سگ و گربه گاز گرفته شده است

گازگرفتگی  باعث تخریب پوست و بافتهای زیرپوستی انسان می گردد که معمولاً یک یا چند ناحیه از بدن در معرض این صدمات قرار می گیرد .این آسیب در اثر گاز گرفتگی سگ ،  گربه ، موش ، موش خرما ، خرگوش ، حیوانات وحشی و یا انسان رخ می دهد که در اثر آن باکتریهای بی هوازی و هوازی در محل صدمه قرار می گیرند .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  گازگرفتگی سگ ۸۵ تا ۹۰ درصد از این علل را شامل می گردد و ۱۰-۵ درصد نیز ناشی از گازگرفتگی گربه است و ۵-۱ درصد بقیه مربوط به موارد دیگر است . بیشتر اوقات گازگرفتگی زمانی رخ می دهد که حیوان خود را در معرض خطر احساس کند. اغلب کودکان سنین مدرسه و خردسالان دچار این عارضه می گردند . سنین ۵ تا ۱۴ سال و پسران ۲ برابر دختران دچار این مشکل می گردند .

شیوع گازگرفتگی انسان نامشخص است ولی بیشتر در سنین ۲ تا ۵ سال اتفاق می افتد این صدمات در هنگام بازی ، فعالیتهای ورزشی ، مشاجره و دعوا و نیز سوءاستفاده از کودکان اتفاق می افتد .

گازگرفتگی بوسیله حیوانات خانگی مانند سگ و گربه یکی از حوادث رایجی است که ممکن است در خانه رخ دهد . در صورتی که سگ و گربه شما را گاز گرفته‌اند،‌ این نکات را رعایت کنید:

•چنانچه لازم باشد،با پزشک خود در میان بگذارید.
•جای زخم را به آرامی با صابون و آب بشویید.
•با حوله ی تمیز محل جراحت را فشار دهید تا خونریزی متوقف شود.
•از باند استریل برای پانسمان زخم استفاده کنید.
•محل زخم را بالاتر از قلب نگهدارید تا تورم کاهش یابد و از بروز عفونت جلوگیزی شود.
•در صورتی که به هاری مشکوک هستید،‌ به مقامات بهداشتی محلی گزارش کنید.
•استفاده از پماد آنتی‌‌بیوتیک  ۲ بار در روز تا وقتی که زخم بهبود پیدا کند.
در این موارد به دکترتان مراجعه کنید:

•اگر گربه شما راگاز گرفته باشد. گازگرفتگی گربه اغلب سبب عفونت می شود. در مورد یک خراشیدگی ساده نیازی پزشک ندارید، اما اگر زخم عفونت کرده باشد، باید به پزشک مراجعه کردند.
•اگر سگ دست  سر یا پای شما گاز گرفته است یا شکاف عمیقی در نتیجه گازگرفتن ایجاد شده است.
•اگر دیابت، بیماری کبدی، ‌ریوی ، سرطان، ایدز یا بیماری‌های دیگری دارید که می‌تواند توانایی شما برای مقابله با عفونت کاهش دهد.
• هر علائمی از عفونت دارید، از قبیل سرخی، تورم ،حرارت ، افزایش حساسیت، ترشح چرک از زخم یا  تب.
•اگر خونریزیی دارید که بعد از ۱۵ ثانیه  فشار متوقف نشده است یا فکر می کنید شکستگی استخوان دارید، آسیب رشته های عصبی یا جراحات جدی دیگر.
•اگز از آخرین باری که واکسن کزاز تزریق کرده‌اید، بیشتر از ۵ سال می‌گذرد (اگر چنین است، ممکن است نیاز به تزریق واکسن تقویت کننده داشته باشید)
•اگر حیوان وحشی یا حیوان خانگی شما را گاز گرفته‌ است که معلوم نیست واکسن هاری زده است یا نه، شما را گاز گرفته است.
پزشک‌تان این اقدامات را ممکن است انجام دهد:

•ممکن است برای آسیب‌دیدگی رشته‌های عصبی ، آسیب تاندون یا جراحت استخوان زخم بررسی و معاینه شود. همچنین پزشک علائم عفونت را نیز بررسی می کند.
•تمیز کردن زخم با محلول خاص و برداشتن هر بافت آسیب دیده (برداشتن نسج آسیب دیده).
•ممکن است از بخیه برای بستن جراحت ناشی از گاز گرفتگی استفاده شود، اما خیلی اوقات زخم باز نگه داشته می‌شود تا  بهبودی پیدا کند، چرا که به این ترتیب خطر عفونت کاهش می‌یابد.
•ممکن است برای جلوگیری ازعفونت آنتی‌بیوتیک تجویز شود.
•ممکن است لازم باشد اگر بیشتر از ۵ سال از واکسیناسیون کزازتان گذشته است، واکسن‌تان را تجدید کنید.

عوارض :

گازگرفتگی ها می توانند ایجاد عفونت شدید در محل بکنند و باعث ایجاد عفونتهای محل مفصل و یا استخوان گردند . اگر این گازگرفتگی در سر رخ دهد می تواند ایجاد مننژیت کند . شکستگیها و صدمات نخاعی – عصبی و نیز صدمات عروقی از عوارض آن می تواند باشد .

کارهای تشخیصی :

بررسی C.B.C و کشت خون ونیز عکسبرداری از محل ضایعه می تواند کمک کننده باشد .

توصیه‌ها یی که می‌‌تواند به شما کمک کند تا خودتان را در مقابل هاری محافظت کنید:

•سعی نکنید حیوانی را که نمی‌شناسید لمس کنید یا او را بزرگ کنید.
•ترتیبی دهید که اگر مسافرت یا شغل شما در معرض خطر گاز گرفتن بوسیله یک حیوان هار قرار می‌دهد، واکسن هاری بزنید.
•همه حیوانات خانگی‌تان را واکسن هاری بزنید، و اطمینان حاصل کنید که در صورت لزوم واکسیناسیون مجدد می‌شوند.
•اگر حیوانی را به کشور جدیدی می‌آورید، اطمینان حاصل کنید که همه مقررات قرنطینه را رعایت کرده‌اید

درمان و مراقبتهای اولیه :

زخمهای گازگرفتگی را باید با مقدار زیاد محلول نمکی ایزوتونیک شستشو داد و برای اینکه فشار کافی را در هنگام شستشو ایجاد کنیم از یک سر سوزن ۱۸ یا ۱۹ استفاده می کنیم . هر زخم را باید با حداقل  ۲۰۰ میلی لیتر از این محلول  شستشو داد . هنگام شستشو تکه ای از پوست و بافت تخریب  شده را باید جدا کرد .

صدمات روی مفاصل  حتماً با یک ارتوپد باید در میان گذاشته شود . بستن موقت  زخم تا رسیدن به یک مرکز تخصصی نیز مورد بحث است . ولی می توان آنتی بیوتیکها را به فرد مصدوم داد مثل آموکسی سیلین .

نشانه های بیماری هاری در سگ و گربه در سه مرحله ممکن است بروز یابد که عبارتند از:
 

 الف) مرحله اولیه: معمولایک تا ۳ روز به طول می انجامد و یکسری علائم مبهم درگیری سیستم اعصاب مرکزی وجود دارد.

 ب) مرحله تهییج

ج) مرحله فلجی

 در حیواناتی که علائم مرحله تهییج بروز یابد درگیر شکل خشمگین هاری می شوند، در صورتی که اصطلاح هاری آرام زمانی اطلاق می شود که علائم رفتاری ناشی از بیماری حداقل بوده و حیوان فقط فلجی را نشان دهد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،   تغییرات رفتاری شامل بی اشتهایی ناگهانی، خشمگین و عصبی شدن حیوان و حمله بدون ترس به انسان و حتی هر جنبنده دیگری است. در این شکل هاری، حیوان عصبی است و مردمک چشمش هم متسع است. فلجی ابتدا با فلج حلق و عضلات صورت همراه با ریزش فراوان بزاق از دهان و ناتوانی در بلع ظاهر می شود. مرحله فلجی بسرعت پیشرفت می کند و اغما و مرگ گریبان حیوان را می گیرد.

هر خشونت حیوان را نباید به حساب هاری گذاشت! مثلابرخی نژادهای سگ نظیر بیگل یا تریر به پارس کردن و سروصدا کردن مشهورند یا نژادهایی نظیر دابرمن و شیانلو به نگهبانی و حمله شناخته می شوند. به یاد داشته باشید تزریق واکسن هاری در سن ۳ ماهگی در کلینیک معتبر دامپزشکی و توسط دکتر دامپزشک و تکرار سالانه یا هر ۳ سال یک بار آن در سال های بعد که به تصمیم و توصیه دامپزشک مربوط است نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای حیوان به این بیماری دارد.
راه اصلی ابتلای انسان به هاری، گازگرفتگی توسط حیوانات مبتلاست. دوره کمون هاری در انسان بین ۴ روز تا ۱۹ سال هم گزارش شده ولی معمول آن ۲۰ تا ۹۰ روز است. استرس، درمان با کورتون ها و نزدیکی محل گزش به مغز می تواند این دوره را کوتاه کند.

جلوگیری از بیماری کزاز ، هاری و هپاتیت از طریق روشهای متفاوت دارویی باید صورت گیرد .

بیماری ژیلبرت" در کوهنوردان:

تالیف: دکتر حمید مساعدیان

عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوهنوردی

انجمن پزشکی کوهستان ایران: شاید برای شما یا برخی دوستان کوهنوردتان نیز اتفاق افتاده باشد که بعداز یک برنامه سنگین کوهنوردی (خصوصا در فصل زمستان) احساس بدن درد و کوفتگی کرده و برای چند روز چشمانی زرد داشته باشید.

تمامی این شرایط مربوط به بیماری بنام "سندرم ژیلبرت" است.

سندرم ژیلبرت یک بیماری ارثی است که در این افراد کبد توانایی دفع مواد سمی و زاید بدن را در شرایط حاد ندارد. کبد یکی از ارگانهای اصلی دفع مواد زاید بدن می باشد. در افرادی که بطور ارثی دارای این ژن می باشند بعد از یک برنامه سنگین کوهنوردی و فشاری که به جسم کوهنورد می آید مواد دفعی بسیاری که در بدن تولید می شود به سمت کبد رفته تا از کبد و از طریق کیسه صفرا دفع گردد. ولی کبد در شرایط بحرانی توانایی دفع این مواد زاید را ندارد. کبد این افراد در شرایط عادی مشکلی از نظر دفع این مواد سمی بدن ندارد و مشکلی برای فرد بوجود نمی آورد ولی در شرایط استرس، گرسنگی، خستگی، ورزش سنگین این توانایی دچار اشکال می شود.

سندرم ژيلبرت اختلالي شايع بوده كه حدود ۷٪ جمعيت را مبتلا ميسازد. و تمايل چشمگيري به جنس مذكر دارد. كه به صورت افزايش بيلي روبين (غيركنژوگه ) خفيف ظاهر میشود و بصورت زردي (بويژه در چشم ها )خود را نشان مي دهد. علت آن جهش در ژن ناحيه پروموتر یو . دی . پی گلوكورونيل ترانسفراز است. اين سندرم كاملا خوش خيم است و انزيمهاي كبدي طبيعي هستند. در تحقيقات جديد دیده شده كه استفاده از يك نوع اسيد امينه به نام اسيدامينه متيونين به صورت SAM دو بار در روز (۵۰۰-۱۰۰۰ م.گ) یکی از مسيرهاي توليد اين انزيم را فعال مي سازد (pathwayII) و در نتيجه باعث كاهش بيلي میشود.

بیماری ژیلبرت بصورت اتوزوم غالب منتقل میشود. یعنی اگر یکی از والدین دارای آن بیماری باشد احتمال انتقال ژن منفرد آن به هر کدام از فرزندان و بروز اثرات آن 50% است. ممکن است همه بیمارانی که دارای ژن معیوب می باشند علامت دار نباشند.

سندرم ژيلبرت شایع ترین اختلال ارثي متابوليسم بيلي روبين در كبد مي باشد. بر اساس يافته هاي اخير، تست ريفامپين قادر است به عنوان يك تست تشخيصي مورد استفاده قرار گيرد به نحوي كه باعث افزايش ميزان بيلي روبين سرم بيماران مي شود، اما در باره اثر آن بر ميزان بيلي روبين در افراد سالم اختلاف نظر وجود دارد.

Bilirubin

فشارهای عصبی، فعالیت فیزیكی شدید نظیر کوهنوردی و سرماخوردگی نیز در برخی افراد سبب بالا رفتن "بیلی‌روبین" خون، زرد شدن سفیدی چشم و بروز بیماری "ژیلبرت" می‌شود. "بیلی‌روبین" ماده‌ای است كه از شكسته شدن گلبول‌های قرمز تولید می‌شود. تشخیص این بیماری با معاینه كبد، طحال و انجام برخی آزمایش‌های خونی قابل تشخیص است، البته سونوگرافی كبد و طحال در این بیماران طبیعی است. درمان این بیماری، با شناسایی علت بروز بیماری در فرد و رفع آن، امكان‌پذیر است.

بر این اساس در صورتی كه علت بروز بیماری، فعالیت شدید فیزیكی باشد كاهش میزان فعالیت فیزیكی برای درمان بیماری و بهبود فرد ضروری است. پرهیز از گرسنی(وعدم تغذیه کافی و بموقع در کوهنوردی)، مصرف مایعات و مواد قندی بیشتر و كاهش فشارهای عصبی، در پیشگیری از ابتلا به این بیماری موثر است.

بيماري "ژيلبرت" يك اختلال خوش خيم ارثي است كه بر اثر افزايش بيلي روبين (ماده‌اي كه از شكسته شدن گلبول‌هاي قرمز توليد مي‌شود) در خون به دنبال گرسنگي در فرد بروز مي‌كند. سفيدي چشم در فرد مبتلا به اين بيماري تا حدودي زرد رنگ مي‌شود. اين بيماري، بيماري جدي نيست و با رفع علت آن به سرعت برطرف مي‌شود. از طريق معاينه كبد، طحال و انجام برخي آزمايشهاي خوني بيماري ژيلبرت در فرد قابل تشخيص است. اين بيماري نياز به يك دوره درمان جدي ندارد و فقط درمان فرد نيازمند شناخت عامل بروز بيماري و از بين بردن آن است. البته مصرف "اسيد فوليك" كه به صورت قرص در داروخانه‌ها موجود است، در درمان بيماري ژيلبرت نقش موثري دارد. مقدار مورد نياز روزانه "اسيد فوليك" كه از طريق غذا وارد بدن مي‌شود، در حدود ‪ ۲۰۰‬ميكروگرم است.

در صورت بروز علائم سندرم "ژیلبرت" یعنی بروز زردی چشم پس از مصرف آخرین دوز داروی فنو باربیتال ماده بیلی روبین بیش از 6-4 ساعت در بدن باقی نمیماند و از این خاصیت در درمان این بیماری استفاده می شود..

در "سندرم ژیلبرت" بیلی روبین تولیدی بدن تا حدود 4 میلی گرم در دسی لیتر در خون بالا می رود و این حالت موجب ایجاد چشمانی زرد ناشی از افزایش این ماده در خون است که با کمی استراحت و مصرف مایعات کافی خود بخود بعد از چند روز برطرف می شود. 

"سندرم ژیلبرت" یک بیماری ارثی است و فرد مبتلا برای درمان آن کاری نمی تواند بکند ولی گاهی برای کاهش این بیلی روبین اضافی در بدن و دفع آن از کبد همانطور که گفته شد می توان از داروی فنوباربیتال استفاده کرد که حتما باید توسط پزشک تجویز گردد. 

"سندرم ژیلبرت" معمولا در حوالی بلوغ تشخیص داده می شود و با استرس، خستگی، گرسنگی، روزه داری، کوهنوردی و ورزش سنگین و مصرف الکل آشکارتر می شود. در این شرایط بیمار با کاهش برداشت بیلی روبین توسط کبد و همچنین اختلال در کونژوگاسیون بیلی روبین در کبد مواجه می شود و این می تواند منجر به افزایش آن در خون گردد.

آشنایی با تمرین هایی برای تقویت عضلات پا

 
دراینجا به ۱۰ تمرین ورزشی اشاره خواهیم کرد که بتواند به عضلانی تر کردن پائین تنه شما کمک مند.

جهش به سمت جلو
طوری بایستید که پاهایتان از وسط باز باشد و دمبل ها را در اطراف بدن نگه دارید. قدمی بلند با پای راستتان به سمت جلو برداشته و وقتی پای راست به زمین نشست آن را ۹۰ درجه خم کنید به صورتی که زانو عقب تر از پنجه پا قرار گیرد. و در همین حالت پای چپ را نیز به سمت زمین خم نمایید.
دوباره خود را بلند کرده و به عقب بروید و به حالت اولیه در آیید و این حرکت را دوباره تکرار کنید. سعی کنید که ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی برای هر پا انجام دهید. اگر می بینید که بدنتان باز هم کشش دارد و می توانید انجام دهید، وزن دمبل ها را بالاتر ببرید.

عضلات ساق پا
روی پاشنه پا ایستاده و در حالی که دمبل ها را در اطرافتان نگه داشته اید، خود را به سمت پنجه بکشانید. و دوباره روی پاشنه بروید. این حرکت را برای ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی ادامه دهید و اگر احساس کردید که زیاد برایتان سنگین نیست وزن دمبل ها را بالا ببرید.
▪ عضله های کار شده: عضلات ساق پا

چرخش پا
روی دستگاه چرخش پا رفته و دستگیره ها را محکم بگیرید و نوار پا دقیقاً بالای پاشنه قرار گیرد. پاهایتان را طوری خم کنید که پاشنه برسد به باسن، اما نیازی نیست که حتماً آن را لمس کند. به آرامی آن را عقب بیاورید. این حرکت را برای ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی ادامه دهید و حواستان باشد که از وزنه های مناسب استفاده کنید.
عضلات کار شده: عضلات ساق پا

کشش پا
روی دستگاه کشش پا نشسته، در حالیکه زانوهایتان را خم کرده اید و نوار پا روی ساق پایتان قرار گرفته است. پاهایتان را صاف کنید تا جایی که با زمین موازی باشند. و دوباره آنها را به حالت اولیه برگردانید. این حرکت را هم برای ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی تکرار کنید.

وزنه های سنگین
طوری بایستید که پاها به اندازه عرض شانه از هم باز باشد. حواستان باشد که زانوهایتان قفل نباشد. وزنه ها را در دست نگه داشته به صورتی که کف دست ها به سمت پائین باشد. آرنج ها نیز نباید قفل باشد. پشتتان را صاف کرده، به جلو روی کمر خم شوید و وزنه ها را به سمت جلو آورده به قوزک پا برسانید. با استفاده از پشت زانو و باسن دوباره به حالت اولیه برگردید. در اینجا لرزش را در بدنتان حس خواهید کرد.

عضلات پشت ران
روی دستگاه رفته و دستگیره ها را محکم بگیرید و یک پا را روی جاپایی بگذارید. با استفاده از ماهیچه های کپل صفحه ی جاپایی را تا جایی که ران ها با باسن در یک خط قرار گیرند بکشید. این کار ار برای ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی تکرار کنید.
▪ عضلات کار شده: عضلات پشت ران

زانوهای چمباتمه
با پاهای باز طوری که یک پا جلوی آن دیگری قرار گیرد و تقریباً به اندازه ی ۱.۵ فوت از هم فاصله داشته باشند بایستید. دمبل ها را در اطراف بدن نگه دارید. زانوهایتان را خم کرده طوری که زانوی جلویی زاویه ی ۹۰ درجه داشته باشد و حتماً حواستان باشد که زانو از پنجه جلو نزند. و زانوی پشتی باید زمین را لمس کند. دوباره خود را به حالت اولیه برگردانید و این کار را برای هر پا در ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی ادامه دهید.

چمباتمه سومو
در دستگاه طوری بایستید که وزنه ها پشت شانه هایتان قرار گیرند نه گردنتان و پاهایتان هم کمی از عرض شانه بیشتر باز باشد و پنجه هایتان کمی متمایل به بیرون باشد. به پشت بنشینید تا جایی که ران هایتان با زمین موازی شود. به آرامی بلند شوید. این حرکت را در ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی انجام دهید.
▪ عضلات کار شده: عضلات داخل ران

چمباتمه
طوری بایستید که پاها به اندازه عرض شانه از هم باز باشند. و پنجه ها یا به سمت جلو یا کمی به سمت بیرون متمایل باشند. وزنه را روی پشت شانه ها بگذارید. میله را طوری بگیرید که دست ها کمی بیشتر از عرض شانه باز شوند.

پشتتان را صاف نگه داشته و به آرامی عقب بنشینید طوری که زانوهایتان خم شوند و ران ها با زمین موازی باشند و با استفاده از پاشنه پا به حالت اولیه برگردید. این حرکت را هم برای ۳ یا ۴ ست ۸ تا ۱۲ تایی ادامه دهید. 

 فشار روی پا
در دستگاه فشار پا، پاهایتان را روی صفحه طوری که ران ها از هم جدا باشند باز نگه دارید. پنجه ها کمی به سمت بیرون متمایل باشند. صفحه را پایین بیاورید تا جایی که زاویه زانوهایتان ۹۰ درجه شود. صفحه را دوباره به بالا بکشید تا پاهایتان تقریباً صاف شوند.

زانوهایتان را قفل نکنید. این حرکت را برای ۳ یا ۴ ستِ ۸ تا ۱۲ تایی تکرار کنید. برای اینکه تاثیر بیشتری داشته باشد، سعی کنید هر پا را جداگانه انجام دهید.

حداقل نیم ساعت ورزش تند در روز می تواند خطر مرگ ناشی از سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد

ورزش تند  ،  خطر مرگ ناشی از سرطان را کاهش می دهد  .

پژوهشگران علوم پزشکی می گویند نتایج تحقیقات نشان داده است که  ورزش کردن با حرکات تند و سریع و فقط نیم ساعت در روز می تواند خطر مرگ ناشی از سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز  ، فعالیت بدنی مناسب علاوه بر پیشگیری از ابتلا به سرطان، خود می‌تواند به درمان سرطان کمک کند.

شواهدی وجود دارند که نشان می‌دهند ورزش در درمان سرطان سودمند است.

مطالعات متعددی که بر روی ارتباط ورزش با توانبخشی و بازتوانی بیماران و کیفیت زندگی آنان انجام شده بیانگر تاثیر مثبت ورزش بر این موارد است.

ورزش هایی مانند پریدن، شنا کردن و بازی هایی مثل اسکوآش یا فوتبال همگی خطر ابتلا به سرطان و احتمال مرگ ناشی از این بیماری را کاهش می دهند اما این مطالعه تایید می کند که اگر مردم بخواهند از مزایای این ورزش ها برای سلامتی بهره مند شوند باید حداقل ۳۰ دقیقه در روز تمرینات خود را انجام دهند.

متخصصان دانشگاه های کیوپیو و اویولو در فنلاند با انجام این مطالعات دریافتند که فعالیت بدنی سریع و چابک بهترین روش برای کاهش خطر ابتلا به سرطان، بویژه سرطانهای ریه و دستگاه گوارش است.

در این بررسی ها ۲۵۶۰ مرد ۴۲ تا ۶۱ ساله از منطقه شرق فنلاند تحت آزمایشاتی قرار گرفتند. این افراد هیچ سابقه ابتلا به سرطان نداشتند.

همچنین تحقیقات نشان داده‌ که فعالیت جسمی می‌تواند کیفیت زندگی، خلق و انجام فعالیت جسمی بیماران را در طی و بعد از درمان بهبود بخشد . ژژوهشگران عنوان می کنند ورزش در درمان و بازتوانی بیماران سرطانی نقش بسیار ویژه ای دارد.
شرح این مطالعه در مجله انگلیسی «طب ورزش» منتشر شده است.

ترس در کوهنوردی:

انجمن پزشکی کوهستان ایران: برنامه های کوهنوردی می توانند تجربیات  مفرح و لذت بخشی باشند ، اما آنها می توانند عامل استرس در افراد هم باشند . در یک شرایط حاد ، مثل وقتی که حادثه ای به وقوع پیوسته است ، هر کس باید با ترس خود و دلواپسی یا ترس دیگران مقابله کند.

 در شرایط سخت و یا زمانی که حرکتی دشوار در پیش است، دلواپسی می تواند از مقداری که در باره آن پیش بینی شده فزونی بگیرد . این چیز خوشایند نیست ، مخصوصا زمانی که در نیمه راه یک صخره و سنگ باشید . بسیار مهم است که بتوانید کاری کنید که آنها را تحت کنترل خود در بیاورید تا که اینکه توسط آنها فلج شوید .بعضی افراد دارای دلواپسی و نگرانی ها ی خاص در بعضی شرایط فیزیکی صعود هستند ، مثل قرار گرفتن در ارتفاع یا در یک محیط بسته . 

این دلواپسی ها می توانند در زمانی که قرار است حرکتی را روی دیواره سنگی انجام دهید و یا در حال بالا رفتن از یک تنوره باشید ، تبدیل به ترس شود . اگر آنها بتوانند تاثیر خود را بگذارند ، شما میخ کوب می شوید و از جلو رفتن خوداری می کنید . شاید تنفس شما تندتر شود و نتونید تشخیص دهید که راه های ایمن دیگری هم در دسترس هستند . توانایی شما در کنترل شرایط به طور موقت ولی در شکل کامل فلج می شود و حرکات بدنی ترسناک خواهند شد و خطر اشتباه را افزایش می دهند . تکنیک های آرام کردن خود در این شرایط مفید هستند. یکی از این تکنیک ها شامل پنج مرحله است:

1 . علت وجود ترس را پیدا کند ( بطور ساده چیزی که آدرنالین برای واکنش نسبت به آن تولید شده است ) .

2. تصمیم بگیرید که با ترس به شکل موثر مقابله کنید .

3. تلاش کنید که تنفس را به حالت آهسته و یکنواخت بازگردانید ( شاید با این تصور ذهنی که در هر بار تنفس مقداری از ناراحتی را به بیرون بدهید ) .

4. بطور سیستماتیک ، گزینه های موجود برای یک حرکت ایمن را شناسایی کنید .

5. اگر تنفس تند مسئله مهمی است ، تلاش کنید که از حقه قدیمی استفاده کنید و در یک پاکت کاغذی تنفس کنید  تا که مقدار گاز کربنیکی که بدن شما در تنفس دریافت می کند افزایش پیدا کند . این عمل می تواند باعث آهسته تر شدن تنفس تند شود  . منحرف کردن فکر خود و تمرکز پیدا کردن روی وظیفه فیزیکی مهم می تواند استرا تژی خوبی برای قطع کردن بمباران تاثیرات ترس باشد . همنوردان شما با رفتار آرام و دانستن موقعیت می توانند برای تکنیک های آرام کردن خود مفید باشند . آنها می توانند جوی حاکی از اعتماد و همبستگی ایجاد کنند و حتی در صورت نیاز به گزینه ای اشاره کنند که بازگشت را در نظر داشته باشند.

بر گرفته : کتاب کوهنوردی ، لذت آزادی در اوج بلندیها و با تشکر از وبلاگ گامی نزدیکتر به خدا

گرم نگه داشتن بدن در مناطق پر برف كوهستان

انجمن پزشکی کوهستان ایران:

 كوه نوردي و كوه پيمايي ورزشي است كه شخص را با شرايط آب و هوايي مختلف مواجه مي‌كند. ممكن است كوه نورد در فصل تابستان به فاصله يك يا دو روز از درون شهرهاي گرم به داخل دره‌ها و قله‌هاي پوشيده از يخچال‌هاي طبيعی و محيط‌ هاي سرد پا بگذارد و يا در زمستان از محيط سرد قابل تحمل به مناطق بسيار سرد و يخبندان برسد و فعاليت خود را نظير صعود به قله‌ها يا سنگ‌نوردي بر روي ديوارهاي سنگي و ديواره‌هاي يخي آغاز كند.

بنابراين حفظ گرماي بدن و جلوگيري از نفوذ سرما به داخل بدن از اصول حفظ و نگهداري سلامت بدن است. سرمنشأ بسياري از بيماري‌هاي كوهستان نظير ادم‌ريوي، ذات‌الريه، هايپوترمي و ... سرما است. در اين مقاله انجام بعضي از كارها براي حفظ گرماي بدن و بعضي از كارها براي جلوگيري از نفوذ سرما به داخل بدن در موقعيت‌هاي مختلف توصيه مي‌شود.

از آنجايي كه فصل زمستان نماد اصلي سرماست بيشتر توجه ما به اين فصل بوده و نمونه‌های ارايه شده نيز مربوط به اين فصل مي‌باشند هرچند كه سرماي شديد بعضي از مناطق در فصول ديگر هم وجود داشته و به زمستان ختم نمي‌شود.

-1 هنگام حركت و صعود
گرم بودن بدن مهم‌تر از گرم شدن در مقابل آتش است. بنابراين زماني كه احساس مي‌كنيد بدن شما سرد مي‌شود لباس مناسب بر پوشش قبلي اضافه كنيد و لباسي بپوشيد كه گرماي بدن شما را حفظ كند و سرماي محيط خارج نيز به بدن شما نفوذ نكند.

گرماي بدن از قسمت يقه ی لباس ‌ها و گردن به مقدار زيادي خارج مي‌شود پس با بستن زيپ لباس‌ها گرما را درداخل آنها حفظ كرده و از خارج شدن گرما و ورود هواي سرد به داخل لباس‌ها و در نهايت بدن جلوگيري نماييد. پارچه‌هاي نخي و كتاني بخار آب بدن را فورا جذب مي‌كنند و زماني كه اين نوع لباس‌ها در اثر فعاليت كوه‌نورد خيس مي‌شوند با كمي وزش باد عمل تبخير در آنها انجام مي‌گيرد و مقداري گرما را از محيط خود كه بدن انسان است مي‌گيرند.

بنابراين بدن احساس از دست دادن گرما يا احساس سرما مي‌كند. مدتي طول مي‌كشد تا لباس‌هاي نخي و مرطوب خشك شوند و به همان ميزان نيز بدن به مدت طولاني گرماي خود را از دست مي‌دهد. بنابراين سعي كنيد هنگام حركت، بدن بيش از حد معمول گرم نشود تا عرق كند زيرا پس از ايستادن لباس‌هاي خيس از عرق در اثر عمل تبخير گرماي بدن را مي‌گيرند و سبب سرد شدن بدن تا حد از كار افتادن و انقباض موقت عضله‌ها نيز مي‌شوند.

اگر هنگام حركت احساس گرما مي‌كنيد دكمه لباس يا زيپ لباس خود را باز كنيد تا قبل از گرم شدن بيش از حد، و عرق كردن بدن گرماي اضافي داخل لباس خارج شود و شما احساس راحتي كنيد. بيشترين گرماي بدن از منطقه سر برهنه خارج مي‌شود پس براي جلوگيري از اين عمل گذاشتن كلاه توصيه مي‌شود و اگر كلاهي باشد كه بتوان گوش‌ها را نيز بپوشاند بهتر است.

مواظب وزش باد باشيد. باد به سرعت گرماي بدن را خارج كرده و سرما ايجاد مي‌كند پوشش ضدباد يا بادگير از اين عمل جلوگيري مي‌كند بايد توجه داشت كه هرچه باد شديدتر باشد ميزان سرماي ايجاد شده روي بدن بيشتر خواهد بود. سعي كنيد لباس شما خشك باشد. لباس‌‌هاي خيس گرماي داخل لباس را زودتر از لباس خشك خارج مي‌كند. لباس بايد هواي داخل را خارج كند و به اصطلاح تنفس داشته باشد.

بنابراين در انتخاب لباس توجه به اين نكته بسيار مهم و ضروري است پوشيدن لباس‌هاي ضدآب در بارش‌ باران‌هاي سنگين مانع نفوذ آب مي‌شوند ولي از داخل عرق مي‌كنند ولي لباس‌هاي ضدباران و ضدباد كه مانع عرق كردن بدن مي‌شوند. در چنين مواقعي بهتر است از اين گونه لباس‌ها استفاده شود تا لباس‌هاي صددرصد ضدآب.

دستكش‌هاي چرمي گرم‌تر از دستكش‌هاي پشمي است و گرماي كمي از طريق دست و نوك انگشتان هدر مي‌رود اما دستكش چرمي حساسيت و مهارت انگشتان را كم مي‌كند و اين فقط در قسمت نوك انگشتان است كه در سنگ‌نوردي مهم است ولي در كوه‌نوردي تاثيري ندارد.

-2 هنگام استراحت
وقتي از حركت مي‌ايستيد فورا لباس گرم بپوشيد. صبر نكنيد تا پس از سرد شدن بدن لباس بپوشيد. حتما همراه خود لباس گرم داشته باشيد و زير كاپشن بپوشيد تا زماني كه كاپشن خود را درمي‌آوريد گرماي بدنتان خارج نشود. لباس‌هايي كه مي‌پوشيد بايد يك سايز بزرگ‌تر از معمول باشد و نبايد به بدن شما بچسبد.

جليقه‌هاي معمولي براي اين كار خيلي مناسب هستند. لباس‌هاي ضدباد، ضدآب و لباس‌هاي الياف مصنوعي ضدباد از ورود سرما جلوگيري مي‌كنند. پوشيدن حتي يك لباس پشمي روي لباس سرتاسري ضدباد نازك باز هم براي گرم شدن بدن مفيد است. از تنقلات گرمازا در تمامي مدت روز استفاده كنيد مانند كشمش، خرما، انجير، توت و ...  اين نوع تنقلات كوه‌نورد را گرم نگه مي‌دارند.

براي گرم شدن سريع و به دست آوردن انرژي از دست رفته از موادي كه داراي كربوهيدرات‌ها مي‌باشند بيشتر استفاده كنيد. اين نوع مواد سريعا عمل مي‌كنند و بهترين براي اين منظور مي‌باشند. ساندويچ‌هاي مربا بهتر از ساندويچ‌هاي پنير است. شكلات و آب ‌نبات بهتر از انواع چيپس است. نوشيدني گرم براي گرم كردن بدن خيلي لازم است و مي‌توان با حمل يك فلاسك مناسب در طول برنامه روزانه از چاي گرم، قهوه و يا كاكائوي گرم استفاده كرد.

مستقيما روي زمين سرد و خيس ننشينيد حتي زماني كه شلوار واترپروف بر تن داريد. با نشستن در محل‌هاي سرد مقدار زيادي گرماي بدن سريعا از بدن خارج مي‌شود. براي نشستن از يك زيرانداز ابر فشرده يا يك وسيله عايق يا لباسي كه دركوله داريد استفاده كنيد تا ضمن نرم بودن محل نشيمن گرماي بدن نيز خارج نشود.

در هواي توفاني استفاده از سرپناه به مقدار قابل توجهي از خارج شدن گرماي بدن جلوگيري مي‌كند، سرپناه‌ها، چادرهاي موقتي با گنجايش 2 تا 10 نفر نيز در گرم نگه داشتن بدن مفيد هستند. كوه‌نوردان و كوه‌پيمايان منفرد مي‌توانند با هم اقدام به برپاكردن چادر يا سرپناه بنمايند. دو نفر با همكاري هم مي‌توانند با استفاده از باتون کوه‌پيمايي يا باتون اسكي خود، به عنوان دو تيرك و مقداري پارچه يك سرپناه دونفره ايجاد كنند. اين نوع سرپناه‌ها گرم نيستند ولي درهر حال از سرمازدگي و عواقب حاصل از آن بهتر است.

-3 نگام برپايي چادر

توجه كنيد چادر خود را در قعر دره يا در پايين‌ترين نقطه منطقه برپا نكنيد زيرا هواي سرد مناطق اطراف به اين محل‌ها ريزش مي‌كنند و اين نقاط سردتر از مكان‌هاي ديگر خواهند بود. محل‌هايي كه رو به سمت شيب بالاي دشت يا دره است داراي هوايي كم و بيش بهتر از اعماق دره است. سعي كنيد در محلي چادر بزنيد كه در معرض وزش باد نباشد. محلي كه براي برپايي چادر انتخاب مي‌كنيد نبايد رو به پرتگاه باشد - محل چادر را در كنار ديواره‌هاي سنگي غيرريزشي يا انبوه درخت‌ها انتخاب كنيد تا در پناه آنها وزش باد اثر كمتري داشته باشد.

هنگام استراحت يا خواب يك بطري آب گرم مي‌تواند نوك پاهاي شما را گرم نگه دارد و گرماي بدن شما را حفظ كند ضمن آن كه همين بطري مي‌تواند در طي روز آب آشاميدني شما را تأمين كند. از كيسه خواب خود به عنوان يكي از اقلام پوشيدني و گرم‌كننده استفاده كنيد. زماني كه مي‌خواهيد استراحت كنيد و يا هنگام مطالعه در داخل چادر و حتي هنگام غذا پختن يا خوردن آن مي‌توانيد به داخل كيسه خواب خزيده و بدن خود را گرم نگه داريد.

براي آن كه قفسه سينه شما گرم بماند كيسه خواب را تا زيربغل بالا بكشيد و دهانه آن را جمع كنيد تا به پايين نلغزد. از كيسه خواب قبل از آن كه احساس سرما كنيد يا بدن شما سرد شود استفاده كنيد در اين حالت مقداري از گرماي بدن شما در داخل كيسه خواب باقي مي‌ماند. اگر احساس سرما مي‌كنيد با كمي قدم زدن يا دويدن گرماي بدن شما تأمين مي‌شود.

مقدار كمي سس تند و يا چاشني فلفل‌دار به غذاي خود اضافه كنيد اين سبب مي‌شود كه داخل بدن شما براي مدتي گرم شود ولي در استفاده از چاشني‌هاي تند نبايد افراط كرد. وقتي به محل استقرار چادر يا كمپ خود رسيديد توجه كنيد قبل از آن كه احساس سرما كنيد فورا لباس‌هاي خيس خود را با لباس‌هاي خشك عوض كنيد. دقت كنيد! لباس‌هاي زير خيس بايد حتما عوض شود.

زير پيراهن پشمي خشك، پوست بدن را زودتر گرم مي‌كند ولي آن را روي زيرپيراهن نخي خيس نپوشيد. سعي كنيد غذاي گرم بخوريد يا از آشاميدني‌هاي گرم نظير چاي گرم - قهوه و كاكائوي گرم استفاده كنيد تا بدن شما در طول شب گرماي خود را بيشتر حفظ كند. غذاهايي كه داراي چربي مي‌باشد بدن را به تدريج گرم مي‌كند در صورتي كه كربوهيدرات‌‌ها نظير آب‌نبات و قند و ... بدن را فورا گرم مي‌كند اما مدت آن طولاني نيست.

-4نگام استراحت درشب
اگر هنگام استراحت در شب احساس سرما كرديد لباس‌هاي خشك مثل كلاه، جوراب پشمي و لباس پشمي اضافه بپوشيد. تنقلات مثل كشمش، خرما و غيره كمك مي‌كند بدن شما مدتي گرم بماند. خوراكي‌هاي كربوهيدرات‌دار نظير شكلات و آب ‌نبات و ميوه‌هاي خشك مانند توت و انجير و غيره مي‌تواند بهترين خوراكي براي گرم كردن بدن شما باشد.

انجام ورزش‌هاي سبك مي‌تواند بدن شما را گرم نگه دارد. مي‌توانيد در داخل كيسه خواب انجام حركات موزون عضلاني و يا منقبض و آزاد كردن عضلات خود مقداري گرما در بدن خود ايجاد كنيد حتي مي‌توانيد در داخل كيسه خواب با حركات پرس‌هاي بدن به وسيله دست‌ها و پاها، بدن خود را گرم نگه‌ كنيد.

با قرار دادن لباس‌های بیشتر و چيزهايي نظير آنها در اطراف كيسه خواب مانع نفوذ سرما به داخل كيسه خواب شويد ولي از قرار دادن پوشش‌هايي كه هوا از آن عبور نمي‌كند برروي كيسه خواب اجتناب كنيد زيرا اين نوع پوشش‌ها مانع تنفس كيسه خواب شده و بخار بدن را در داخل كيسه خواب محبوس مي‌كند و بدن عرق مي‌كند. نظير پارچه‌هايي كه براي حفاظت از باران از آن استفاده مي‌شود.

هنگام شب يك فانوس شمعي در داخل چادر روشن كنيد تا ضمن آن كه محل را روشن نگه مي‌دارد گرما نيز ايجاد مي‌كند. از يك چادر دو تا سه نفره استفاده كنيد. يك چادر را دو يا سه كوه‌نورد بيشتر از يك نفر گرم مي‌كنند. پس سعي كنيد در برنامه‌هاي گروهي از چادرهاي يك نفره كمتر استفاده كنيد.

اگر كيسه خواب شما كوتاه‌تر از بدن شماست مي‌توانيد از لباس‌هاي اضافي خود به عنوان بالش استفاده كنيد ضمن آن كه سر و بالا تنه شما نيز گرم مي‌ماند. بنابراين اگر كيسه خواب تا نزديك شانه‌هاي شما برسد كافي است و از لباس‌هاي اضافي مي‌توانيد براي قسمتي از بدن كه بيرون كيسه خواب قرار دارد استفاده كرده و با پوشيدن آنها از نفوذ سرما جلوگيري كنيد.

از زيراندازهاي ضخيم و ابرهاي فشرده براي خوابيدن روي زمين‌هاي يخ‌زده و خشك و يا پوشيده از برف و يخ استفاده كنيد. اگر هنگام شب احساس سرما كرديد با اضافه كردن لباس‌هاي پشمي غير قابل استفاده بر ضخامت زيرانداز اضافه كنيد تا سرماي كمتري به داخل كيسه خواب نفوذ كند.

-5 هنگام بيدار شدن صبح روز بعد
صبح روز بعد و پس از بيدار شدن سعي كنيد ابتدا لباس‌هاي گرم و خشك خود را در داخل كيسه خواب گرم كنيد و سپس آنها را بپوشيد. هنگام شب لباس‌هاي مرطوب از تعريق بدن خود را داخل كيسه خواب قرار دهيد تا آنها درطول مدت شب خشك و گرم شوند پس از پوشيدن لباس از كيسه خواب خارج شويد.

در مناطقي كه تماماً پوشيده از برف مي‌باشد و دماي صبحگاهي چندين درجه زير صفر است نبايد بدن را مستقيماً در معرض سرماي صبحگاهي قرار دهيد زيرا سبب سرد شدن مجراهاي تنفسي و ريه‌ها و ديگر اعضاي بدن مي‌شود كه عواقب آزار دهنده‌اي به همراه خواهد داشت. رعايت نكات فوق كمك مي‌كند تا كوه‌نورد هنگام اجراي برنامه‌هاي زمستاني يا اجراي برنامه در مناطق سردسير و پوشيدن از برف ايمني بيشتري برخوردار شود. 

منبع: کویرها و بیابان های ایران  -  گردآوری: مهدی هاشمی / ویرایش و بازنگری: شاهین صفوی - برداشت از وبلاگ همنورد